گلستان شعر و سبک اهل بیت (ع)

عطیه گفت: ما بیرون رفتیم با جابر بن عبد اللّه انصارى به جهت زیارت قبر حضرت حسین علیه السّلام، پس زمانى که به کربلا وارد شدیم جابر نزدیک فرات رفت و غسل کرد، پس جامه را لنگ خود کرد و جامه دیگر را بر دوش افکند، پس گشود بسته‏اى را که در آن سعد بود و بپاشید از آن بر بدن خود، پس به جانب قبر روان شد و گامى برنداشت مگر با ذکر خدا تا نزدیک قبر رسید، مرا گفت که: دست مرا بر قبر گذار.

من دست وى را بر قبر گذاشتم، چون دستش به قبر رسید بى‏هوش بر روى قبر افتاد، پس آبى بر وى پاشیدم تا به هوش آمد و سه بار گفت: یا حسین، پس گفت:

حبیب لا یجیب حبیبه!؟  آیا دوست جواب نمى‏دهد دوست خود را؟ پس گفت: کجا توانى جواب دهى و حال آن که در گذشته از جاى خود رگهاى گردن تو، و آویخته شده بر پشت و شانه تو، و جدایى افتاده ما بین سر و تن تو، پس شهادت مى‏دهم که: تو مى‏باشى فرزند خیر النّبیّین، و پسر سیّد المؤمنین، و فرزند هم سوگند تقوى و سلیل هدى و خامس اصحاب کساء، و پسر سیّد النّقباء، و فرزند فاطمه علیها السّلام سیّده زن‏ها. و چگونه چنین نباشى و حال آن که پرورش داده تو را پنجه سیّد المرسلین و پروریده شدى در کنار متقین، و شیر خوردى از پستان ایمان، و بریده شدى از شیر به اسلام، و پاکیزه بودى در حیات و ممات، همانا دل‏هاى مؤمنین خوش نیست به جهت فراق تو و حال آن که شکّى ندارد در نیکویى حال تو، پس بر تو باد سلام خدا و خشنودى او، و همانا شهادت مى‏دهم که تو گذشتى بر آنچه گذشت بر آن برادر تو یحیى بن زکریّا.

پس جابر گردانید چشم خود را بر دور قبر و شهدا را سلام کرد بدین طریق:

السّلام علیکم أیّتها الارواح الّتى حلّت بفنائک قبر الحسین علیه السّلام، و اناخت برحله، اشهد انّکم اقمتم الصّلاة، و آتیتم الزّکاة، و امرتم بالمعروف، و نهیتم عن المنکر، و جاهدتم الملحدین، و عبدتم اللّه حتى اتاکم الیقین.

پس گفت: سوگند به آن که برانگیخت محمّد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم را به نبوّت حقّه که ما شرکت کردیم شما را در آنچه داخل شدید در آن.

عطیّه گفت، به جابر گفتم: چگونه ما با ایشان شرکت کردیم و حال آن که فرود نیامدیم ما وادیى را، و بالا نرفتیم کوهى را، و شمشیرى نزدیم و امّا این گروه پس جدایى افتاده ما بین سر و بدنشان و اولادشان یتیم و زنانشان بیوه گشته؟

جابر گفت: اى عطیّه! شنیدم، از حبیب خود رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم که مى‏فرمود:

هر که دوست دارد گروهى را، با ایشان محشور شود. و هر که دوست داشته باشد عمل قومى را شریک شود در عمل ایشان، پس قسم به خداوندى که محمّد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم را به راستى برانگیخته که نیّت من و اصحابم بر آن چیزى است که گذشته بر او حضرت حسین علیه السّلام و یاورانش.

پس جابر گفت: ببرید مرا به سوى خانه‏هاى کوفه.

پس چون پاره‏اى راه رفتیم به من گفت: اى عطیّه! آیا وصیّت کنم تو را و گمان ندارم که برخورم تو را پس از این سفر، و آن وصیّت این است که دوست دار دوست آل محمّد را مادامى‏که ایشان را دوست دارد، و دشمن دار دشمن آل محمّد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم را تا چندى که دشمن است با ایشان اگر چه روزه‏دار و نمازگزار باشند، و مدارا کن با دوست آل محمّد صلّى اللّه علیه و آله و سلّم اگر چه بلغزد از ایشان پایى از بسیارى گناهان و استوار و ثابت بماند پاى دیگر ایشان از راه دوستى ایشان، همانا دوست ایشان بازگشت نماید به بهشت و دشمن ایشان بازگردد به دوزخ.  

متن عربی:

عن‏ عطیة العوفی‏، قال‏: خرجت‏ مع‏ جابر ابن‏ عبد اللّه‏ الأنصاری‏ زائرا قبر الحسین‏ بن‏ علی‏ فلما وردنا کربلاء، دنا جابر من‏ شاطئ‏ الفرات‏ فاغتسل‏، ثم‏ اتزر بإزار و ارتدى‏ بآخر، ثم‏ فتح‏ صرّة فیها سعد فنثره‏ على‏ بدنه‏، ثم‏ إنّه‏ لم‏ یخط خطوة إلّا ذکر فیها اللّه‏ تعالى‏، حتى‏ إذا دنا من‏ القبر قال‏: المسنیة یا عطیّة! فألمسته‏، فخر على‏ القبر مغشیا علیه‏، فرششت‏ علیه‏ شیئا من‏ الماء، فلما أفاق‏ قال‏: یا حسین‏ یا حسین‏- ثلاثا- ثمّ‏ قال‏: حبیب‏ لا یجیب‏ حبیبه‏، و أنى‏ لک‏ بالجواب‏، و قد شخبت‏ أوداجک‏ على‏ أثباجک‏، و فرق‏ بین‏ رأسک‏ و بدنک‏؟ فأشهد أنّک‏ ابن‏ خاتم‏ النبیین‏، و ابن‏ سید الوصیین‏، و حلیف‏ التقى‏، و سلیل‏ الهدى‏، و خامس‏ أصحاب‏ الکساء، و ابن‏ سید النقباء، و ابن‏ فاطمة سیدة النساء، و مالک‏ لا تکون‏ هکذا، و قد

غذتک کفّ محمّد سید المرسلین، و ربیت فی حجور المتقین، و أرضعت من ثدی الإیمان، و فطمت حیا، و طبت عیشا، غیر أنّ قلوب المؤمنین غیر طیبة بفراقک، و لا شاکة فی الخیرة لک، فعلیک سلام اللّه و رضوانه، فأشهد أنک مضیت على ما مضى یحیى بن زکریا.

قال عطیة: ثمّ جال ببصره حول القبر، فقال: السلام علیکم أیتها الأرواح الطیبة التی بفناء الحسین أناخت برحله؟ أشهد أنکم قد أقمتم الصلاة، و آتیتم الزکاة، و أمرتم بالمعروف، و نهیتم عن المنکر، و عبدتم اللّه حتى أتاکم الیقین، فو الذی بعث محمّدا صلّى اللّه علیه و آله بالحق لقد شارکناکم فیما دخلتم فیه.

قال عطیّة: فقلت لجابر بن عبد اللّه: فکیف و لم نهبط وادیا، و لم نعل جبلا، و لم نضرب بسیف، و القوم قد فرق بین رءوسهم و أبدانهم، فاوتمت الأولاد، و ارملت الأزواج؟ فقال لی: یا عطیة! سمعت جدّه رسول اللّه صلّى اللّه علیه و آله، قال: «من أحبّ قوما حشر معهم، و من أحبّ عمل قوم اشرک فی عملهم».

أحدر بی نحو أبیات کوفان، فلما صرنا فی الطریق، قال: یا عطیة! هل اوصیک، و ما أظننی بعد هذه السفرة الاقیک؟ أحب محبّ آل محمّد ما أحبهم، و أبغض مبغض آل محمد ما أبغضهم، و إن کانوا صوّاما قوّاما.- مقتل الحسین(ع)، الخوارزمی ،ج‏2،ص:191-

 منابع:

بحار الانوار، ج 68، ص 130، به نقل از بشارة المصطفى، ص 74 و 75.

مقتل الحسین(ع)، الخوارزمی ،ج‏2،ص:191